burun mukozası ne demek?
Burun Mukozası
Burun mukozası, burnun iç yüzeyini kaplayan ve solunan havanın filtrelenmesi, nemlendirilmesi ve ısıtılmasında önemli rol oynayan bir dokudur. Temel olarak epitel tabakası ve altında bulunan lamina propria tabakasından oluşur.
- Epitel Tabakası:
- Çoğunlukla silindirik silli epitel hücrelerinden oluşur. Bu hücrelerin üzerinde bulunan siller, mukusu ve yakalanan partikülleri boğaz doğru hareket ettirerek temizleme mekanizmasına yardımcı olur. Bu mekanizma mukosiliyer%20taşınım olarak adlandırılır.
- Goblet hücreleri, mukus üreterek epitel yüzeyini nemli tutar ve partiküllerin yapışmasını sağlar. Goblet%20Hücresi'nin yapısı ve fonksiyonu da önemlidir.
- Bazal hücreler, epitel tabakasının yenilenmesinde rol oynar.
- Lamina Propria:
- Kan damarları açısından zengindir. Bu damarlar, solunan havanın ısıtılmasına yardımcı olur.
- Bağ dokusu, sinir lifleri ve immün hücreler içerir.
- Burun bezleri (seröz ve müköz bezler) bulunur ve mukus üretiminde rol oynar.
Fonksiyonları:
- Filtreleme: Mukus ve siller, havadaki toz, polen ve diğer partikülleri yakalar.
- Nemlendirme: Solunan havayı nemlendirerek akciğerlerin kurumasını önler.
- Isıtma: Kan damarları aracılığıyla solunan havayı vücut sıcaklığına yakın bir seviyeye getirir.
- İmmün Savunma: İmmün hücreler (örneğin, lenfositler, makrofajlar) patojenlere karşı savunma sağlar.
- Koku Alma: Koku%20Almaçları burun mukozasında yer alır ve koku moleküllerini algılayarak koku duyusunu oluşturur. Bu reseptörler, özel nöronlar aracılığıyla beyne sinyal gönderir.
Burun Mukozasını Etkileyen Durumlar:
- Rinit: Burun mukozasının iltihaplanmasıdır. Rinit, alerjik veya enfeksiyöz nedenlerle ortaya çıkabilir.
- Sinüzit: Sinüslerin (burun çevresindeki hava boşlukları) iltihaplanmasıdır. Burun mukozası ile doğrudan ilişkilidir.
- Burun Kanaması (Epistaksis): Burun mukozasındaki damarların hasar görmesi sonucu meydana gelir. Burun%20Kanaması çeşitli nedenlerle oluşabilir.
- Polipler: Burun mukozasında oluşan anormal büyümelerdir. Burun%20Polipleri solunumu zorlaştırabilir.
- Septum Deviasyonu: Burun içindeki kıkırdak yapının eğriliği, mukozanın fonksiyonunu etkileyebilir. Septum%20Deviasyonu solunum problemlerine neden olabilir.